Tytus Brandsma
prezbiter męczennik | |
Tytus Brandsma (rektor uniwersytetu w Nijmegen) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Czczony przez | |
Beatyfikacja |
3 listopada 1985 |
Kanonizacja |
15 maja 2022 |
Wspomnienie | |
Patron |
katolickich dziennikarzy |
Tytus Brandsma, właśc. Siard Brandsma, nid. Anno Sjoerd Brandsma (ur. 23 lutego 1881 w Oegeklooster koło Bolswardu we Fryzji, zm. 26 lipca 1942 w Dachau) – holenderski zakonnik, franciszkanin (OFM), karmelita (OCarm), filozof, nauczyciel akademicki, dziennikarz, tłumacz, ojciec duchowy holenderskich dziennikarzy, asystent kościelny czasopism wydawanych w ówczesnej Holandii, święty Kościoła katolickiego, esperantysta.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się jako syn hodowcy krów Tytusa Brandsma i Tjitsje Postma. W wieku jedenastu lat wstąpił do franciszkańskiego seminarium w Megen. Z uwagi na wątłe zdrowie i zbyt surową regułę życia zakonnego przeniósł się do opactwa karmelitów w Boxmeer (1898), założonego w 1652 w Brabancji Północnej. Tu przyjął imię ojca Tytus i złożył śluby zakonne (1899). W 1905 roku przyjął święcenia kapłańskie. Studiował na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim i uzyskał doktorat z filozofii (1909). Był wykładowcą filozofii na uniwersytecie w Oss i Nijmegen (1923), przy czym w roku akademickim 1923/1924 był rektorem ostatniego. Założył katolicką bibliotekę publiczną i czasopismo o tematyce maryjnej, którego był redaktorem naczelnym.
Występował otwarcie (od 1934) przeciw faszyzmowi i ideologii nazistowskiej. W czasie II wojny światowej, po zajęciu Holandii przez Niemcy (1940) sprzeciwiał się antyżydowskim rozporządzeniom.
W styczniu 1942 roku Tytus Brandsma został aresztowany, przenoszony z więzienia do więzienia i osadzony w obozie koncentracyjnym w Dachau (kwiecień 1942). W celu złamania jego oporu moralnego przeciw nazistom, traktowany był w sposób brutalny, poniewierany i zmuszany do ciężkich robót. Opadłszy z sił został przeniesiony do szpitala na terenie obozu, gdzie podano mu 26 lipca zastrzyk z trucizną (fenolem), a ciało spalono w krematorium.
Kult
[edytuj | edytuj kod]Tytus został beatyfikowany 3 listopada 1985 roku przez papieża Jana Pawła II. 25 listopada 2021 papież Franciszek podpisał dekret uznający cud za wstawienictwem błogosławionego, co otwiera drogę do jego kanonizacji[1][2], a data jego wyniesienia została ogłoszona 4 marca 2022 podczas konsystorza[3][4][5][6].
15 maja 2022, podczas uroczystej mszy św. na placu świętego Piotra, papież Franciszek dokonał pierwszej od czasu pandemii COVID-19 i pierwszej od października 2019 kanonizacji bł. Tytusa Brandsma i dziewięciu innych błogosławionych[a], wpisując go w poczet świętych Kościoła katolickiego[7][8].
W 2005 roku mieszkańcy Nijmegen uznali Tytusa Brandsmana za największego spośród ludzi żyjących w tym mieście i poświęcili kościół ku jego czci. Z kolei w Bolswardzie znajduje się muzeum jego imienia.
Wspomnienie liturgiczne obchodzone jest w dzienną pamiątkę śmierci (26 lipca)[9].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Alojzy Maria Palazzolo, Łazarz Pillai, Maria Franciszka Rubatto, Karol de Foucauld, César de Bus, Maria Dominika Mantovani, Justyn Maria Russolillo, Maria od Jezusa Santocanale i Anne Marie Rivier.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Promulgazione di Decreti della Congregazione delle Cause dei Santi, 25.11.2021. press.vatican.va. [dostęp 2021-11-25].
- ↑ Watykan: nowi święci i błogosławieni. vaticannews.va. [dostęp 2021-11-25].
- ↑ Calendario delle Celebrazioni presiedute dal Santo Padre Francesco (Marzo 2022). press.vatican.va, 14 lutego 2022. [dostęp 2022-02-22].
- ↑ Nowi święci. Papież Franciszek niebawem oficjalne ogłosi ich nazwiska. deon.pl. [dostęp 2022-02-22].
- ↑ 15 maja kanonizacja dziesięciorga błogosławionych. gosc.pl. [dostęp 2022-03-04].
- ↑ Concistoro Ordinario Pubblico per il voto su alcune cause di Canonizzazione, 04.03.2022. press.vatican.va. [dostęp 2022-03-04].
- ↑ Franciszek ogłosił dziesięcioro nowych świętych. ekai.pl, 15 maja 2022. [dostęp 2022-05-16].
- ↑ Sylwia Wysocka: W Watykanie pierwsza kanonizacja od początku pandemii. dzieje.pl, 2022-05-15. [dostęp 2022-05-15]. (pol.).
- ↑ Gianpiero Pettiti, Domenico Agasso: Beato Tito Brandsma. Enciclopedia dei Santi. [dostęp 2013-10-19]. (wł.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- bł. Tytus Brandsma na adonai.pl (autor: Wojciech Świątkiewicz) [opublikowano: 2009-11-01]
- ISNI: 0000000066329627
- VIAF: 51745479
- LCCN: n80119298
- GND: 11867322X
- BnF: 12249913m
- SUDOC: 031246303
- SBN: UM1V011783
- NLA: 49513918
- NKC: jn20000700221
- DBNL: bran021
- BNE: XX1084886
- NTA: 06947074X
- BIBSYS: 15005059
- Open Library: OL1412317A
- PLWABN: 9810617291005606
- J9U: 987007259076305171
- CANTIC: a1238592x
- CONOR: 91424355
- Beatyfikowani przez Jana Pawła II
- Holenderscy duchowni katoliccy
- Holenderscy franciszkanie (OFM)
- Holenderscy święci katoliccy
- Kanonizowani przez Franciszka
- Karmelici (biografie)
- Ofiary KL Dachau
- Duchowni straceni w niemieckich obozach koncentracyjnych
- Straceni za pomocą zastrzyku trucizny
- Urodzeni w 1881
- Zmarli w 1942